Wolfgang A. Mozart
Wesele Figara




10 XII 2010, piątek, godz. 19.00 - 22.35 (Sala Moniuszki) .


Opera w czterech aktach

Libretto: Lorenzo da Ponte wg Pierre Augustina Beaumarchais'go
Prapremiera: Wiedeń, Burgtheater, 1 maja 1786
Premiera polska: Warszawa, Teatr Wielki, 27 marca 1865 (występ gościnny opery włoskiej), 31 grudnia 1885 (premiera)
Premiera obecnej realizacji: 10 grudnia 2010
Przedstawienie w języku oryginalnym z polskimi napisami


Czas trwania: 3 godz. 35 min.


Dyrygent: Roland Bőer
Reżyseria: Keith Warner
Scenografia: Boris Kudlička
Kostiumy: Nicky Shaw
Asystenci reżysera: Neil Robinson, Amy Lane
Kierownik Chóru: Bogdan Gola
Światła: Wolfgang Goebbel

recenzje










Obsada:

Hrabia Almaviva   -
Hrabina Almaviva   -
Zuzanna   -
Figaro   -
Cherubin   -
Marcelina   -
Basilio   -
Don Curzio   -
Bartolo   -
Antonio   -
Barbarina   -

Mariusz Godlewski, Karoly Szemeredy
Asmik Grigorian, Wioletta Chodowicz
Katarzyna Trylnik, Agnieszka Tomaszewska
Wojtek Gierlach, Daniel Okulitch
Verena Gunz, Anna Bernacka
Anne Marie Owens, Izabela Kłosińska
Paweł Wunder, Max An
Borys Ławreniw, Krzysztof Szmyt
Piotr Wołosz, Dariusz Machej
Czesław Gałka, Mieczysław Milun
Ingrida Gapova, Justyna Samborska

Soliści, Chór i Orkiestra Opery Narodowej



TREŚĆ OPERY




AKT I

Figaro, sprytny cyrulik sewilski, jest teraz kamerdynerem u Hrabiego Almavivy, któremu przed kilku laty pomógł zdobyć żonę - Rozynę. Teraz Figaro również jest zakochany - w pokojówce Hrabiny Almaviva, Zuzannie i pragnie pojąć ją za żonę. Młodzi cieszą się swym szczęściem, oglądając piękny pokój, podarowany im z niezwykłą szczodrością przez Hrabiego. Dopiero gdy Zuzanna daje narzeczonemu do zrozumienia, że Hrabia ostatnio ją adoruje, bystry Figaro domyśla się wszystkiego - ten pokój i mianowanie go kurierem, z czym wiążą się częste wyjazdy, mają zbliżyć Hrabiego do Zuzanny. Wściekły na rywala, postanawia zadrwić z niego: Hrabia bez swego kamerdynera jest niczym, zatańczy jak mu Figaro zagra. Tymczasem niedalekie małżeństwo zaczyna się odsuwać - oto Marcelina, dawna gospodyni Doktora Bartolo, wyciągnęła na światło dzienne weksel, podpisany niegdyś nieopatrznie przez Figara. Musi on albo natychmiast oddać pożyczone pieniądze, albo poślubić wierzycielkę, co jej zresztą na piśmie obiecał. Marcelina oczyma wyobraźni już widzi siebie na ślubnym kobiercu z Figarem, toteż korzysta z każdej sposobności, by dokuczyć Zuzannie, która nie pozostaje jej dłużna. Tymczasem do Zuzanny przychodzi rozerotyzowany paź Cherubin, by prosić o pomoc. Rozgniewany Hrabia kazał mu opuścić pałac, gdyby jednak mogła wstawić się za nim Hrabina, małżonek na pewno jej nie odmówi. Sytuację komplikuje nieoczekiwane przybycie Hrabiego, który - korzystając z tego, że Zuzanna jest (jak mniema) sama, zaczyna ją uwodzić. Pokojówka ukryła pazia za fotelem, wyznania Hrabiego przerywa jednak wejście nauczyciela śpiewu, Don Basilia. Tym razem to Hrabia znika za fotelem, pragnąc by znany plotkarz Basilio nie zauważył jego bytności u pokojówki. Niedługo jednak wytrzymuje w ukryciu, bowiem do wściekłości doprowadzają go słowa Basilia, który pozwolił sobie zakpić z westchnień Cherubina do pięknej Hrabiny. Hrabia sam nie jest wprawdzie wierny żonie, jest jednak bardzo zazdrosny, toteż postanawia natychmiast przepędzić kochliwego pazia z zamku. Jego gniew potęguje się, gdy odkrywa, że Cherubin był świadkiem jego zalotów do Zuzanny. Awanturę rozładowuje na moment przybycie Figara i kilku innych służących. Pragną oni podziękować Hrabiemu, że zniósł upokarzające ius primae noctis (prawo pierwszej nocy) w swych włościach. Oczywiste jest, że Hrabiemu nie w smak jednak tak rychłe wesele Zuzanny i Figara. By pozbyć się Cherubina wysyła go - mianując oficerem - jak najprędzej do pułku stacjonującego w Sewilli.

AKT II

Hrabina snuje niewesołe rozmyślania o zgasłej tak szybko miłości męża, marząc by ten znów zwrócił ku niej swe uczucie. Zuzanna, pragnąc bronić się przed natarczywością Hrabiego, przekonuje swą panią, by zgodziła się wziąć udział w sprytnie uknutej intrydze. Oto Figaro podrzucił Hrabiemu anonimowy bilecik, zawiadamiający, że Hrabina ma wieczorem schadzkę z adoratorem. Z drugiej strony Zuzanna uda, że zgadza się wreszcie na spotkanie, o które zabiega Hrabia. Zamiast niej pójdzie przebrany Cherubin, czułą parę zaskoczy Hrabina, zawstydzi niewiernego męża, odzyska jego miłość, a Figaro zdobędzie swoją Zuzannę. Hrabina zgadza się. Wraz z Zuzanną zaczynają nawet przebierać Cherubina w kobiece suknie. Paź korzysta z okazji, by wyjawić Hrabinie swe uczucie. Wtem rozlega się wołanie Hrabiego, który — rozwścieczony otrzymanym anonimem, miotany zazdrością — żąda natychmiast wyjaśnień od małżonki. Ledwie Cherubin zdążył ukryć się w przyległej alkowie, Hrabia wpada do komnaty. Szmery dobiegające z alkowy każą mu sądzić, że Hrabina ukryła tam owego tajemniczego kochanka. Gdy żona nie zgadza się otworzyć zamkniętego na klucz pokoju, zabiera ją ze sobą, by przynieść narzędzia ślusarskie i wyważyć drzwi. Cherubin zmuszony jest wyskoczyć przez okno, by nie wpaść w ręce Hrabiego, jego miejsce w alkowie zajmuje natomiast Zuzanna. Po chwili wraca Hrabia z Hrabiną, która, szczerze przerażona, błaga męża o rozsądek i opanowanie. Gdy z alkowy wychodzi triumfująca Zuzanna, zdumienie małżonków nie ma granic. Hrabina wykorzystuje jednak sytuację, by zawstydzić zazdrosnego męża, przekonanego teraz o jej niewinności. Całkiem nie w porę ogrodnik Antonio informuje Hrabiego, że jakiś osobnik, skacząc z okna pokoju Hrabiny, połamał kwiaty na grządce. Figaro musi, chcąc nie chcąc, przyznać się do tego wyczynu, ponieważ jego pan staje się coraz bardziej podejrzliwy. Wszystko zmierza już do szczęśliwego rozwiązania, gdy wtem przychodzi Marcelina, żądając zwrotu pieniędzy lub małżeństwa. Hrabia zachwycony obrotem sprawy postanawia rozstrzygnąć problem z pomocą Don Curzia.

AKT III

Hrabina chce sama pokierować dalszym biegiem wydarzeń. Prosi Zuzannę, by umówiła się z Hrabią na schadzkę; zamiast pokojówki pójdzie ona sama, przebrana za Zuzannę, a gdy rzecz się wyda, niewierny mąż zostanie zawstydzony. Hrabia Almaviva z radością przyjmuje nagłą uległość Zuzanny i obiecuje jej hojną nagrodę. Następnie Zuzanna, spotykając Figara, mówi mu, że wygrali już proces, słyszy to Hrabia i wie już teraz, że pokojówka zakpiła sobie z niego. Postanawia udaremnić jej małżeństwo z Figarem. Tymczasem proces prowadzony przez Don Curzia, jak się można było domyślać, nie przebiegał zgodnie z intencjami Figara. Byłby pewnie musiał on poślubić w końcu Marcelinę, gdyby ta nie rozpoznała w nim swego zaginionego przed wielu laty syna. Jego ojcem okazuje się być doktor Bartolo, który wobec takiego obrotu spraw postanawia poślubić swą dawną gospodynię. Rodzice czule ściskają odnalezionego cudem jedynaka, i na tę scenkę wbiega Zuzanna. Przyniosła pieniądze, które dostała od Hrabiny, by mogli z Figarem spłacić dług zaciągnięty niegdyś u Marceliny. Widząc narzeczonego w objęciach Marceliny, fałszywie rozumie sytuację i wymierza Figarowi mocny policzek. Rzecz się jednak wyjaśnia i nic już nie zakłóca szczęścia młodej pary i rodziców Figara. Tylko Hrabia pozostaje wściekły. Hrabina i Zuzanna snują dalej nić intrygi. Pokojówka pod dyktando pani pisze do Hrabiego miłosny bilecik, prosząc by przybył nocą do altany w ogrodzie. Spinają liścik ozdobną szpilką, którą Hrabia powinien po otrzymaniu wiadomości odesłać. Przybywają wiejskie dziewczęta, stanowiące orszak weselny Zuzanny, wraz z nimi córka ogrodnika Antonia — śliczna Barbarina i przebrany za młodą wieśniaczkę Cherubin. Antonio rozpoznaje pazia i sprawy przybrałyby smutny obrót, gdyby nie sprytna Barbarina. Przypomina ona Hrabiemu, jak obiecywał jej nieraz, całując czule, że spełni każdą jej prośbę. Ona zatem teraz prosi, by dał jej Cherubina za męża. Rusza orszak weselny — Hrabia i Hrabina błogosławią dwie pary: Zuzannę i Figara oraz Marcelinę i Bartola. Figaro w czasie tańca spostrzega, że Hrabia, który czyta na boku jakiś liścik, przed chwilą otrzymany, ukłuł się spinającą bilecik szpilką. Nie domyśla się, że to list od Zuzanny, nie jest bowiem wtajemniczony w całą intrygę.

AKT IV

Barbarina szuka szpilki, którą przed chwilą zgubiła. Figaro z Marceliną spotykają zakłopotaną dziewczynę, która opowiada, że to Hrabia polecił jej oddać tę szpilkę Zuzannie jako „pieczęć od altany". Figaro wpada w rozpacz — oto jego nowo poślubiona żona w dzień wesela zdradza go! Postanawia za wszelką cenę nie dopuścić do planowanej schadzki. Ukrywa się w ogrodzie, gdzie niebawem zaczynają dziać się dziwne rzeczy. Istny festyn pomyłek. Paź Cherubin, przemykający ukradkiem do swojej Barbariny, spotyka Hrabinę przebraną w suknię Zuzanny, i — nie poznawszy — zaczyna z nią flirtować. Musi jednak uciekać, bowiem nadchodzi Hrabia, który również nie poznaje przebranej Hrabiny, prawi jej czułe słówka, dopóki nie przerywa im nadejście innych. Figaro zdruzgotany wiarołomstwem rzekomej Zuzanny, bierze początkowo swą młodą żonę, przystrojoną w suknię pani, za Hrabinę. Rozpoznaje jednak głos Zuzanny ale mimo to kontynuuje zaloty, aby odegrać się na ukochanej. Wówczas dowiaduje się też o całej intrydze. Postanawia zakpić z Hrabiego jeszcze dotkliwiej: gdy tylko spostrzega go w ogrodowej alejce, pada przed przebraną za Hrabinę Zuzanną na kolana i wyznaje jej od dawna tłumioną, gorącą miłość. Oburzony w najwyższym stopniu Hrabia zwołuje weselnych gości - hańba Hrabiny i niegodziwego kamerdynera musi być publiczna. Tymczasem z cienia wyłania się prawdziwa Hrabina, wciąż w stroju Zuzanny, i Hrabia — ośmieszony, musi błagać żonę o przebaczenie. Hrabina wspaniałomyślnie mu przebacza, a „szalony dzień" kończy się w atmosferze ogólnego pojednania i nadziei. •








Genialna muzyka Mozarta w jednym z jego najważniejszych i najpiękniejszych dzieł. Perypetie miłosne bohaterów, komiczne skądinąd, skłaniają do gorzkiej refleksji dotyczącej złudnego poszukiwania rozkoszy jako namiastki prawdziwej miłości. Komedia omyłek, parada barwnych postaci, arcydzieło psychologii muzycznej jest zawsze olbrzymim wyzwaniem dla realizatorów. Tym razem podjął się go Keith Warner, należący obecnie do czołówki europejskich reżyserów operowych. Z subtelną materią słowno-muzyczną Wesela Figara zmierzy się w swojej operowej karierze po raz pierwszy i uczyni to specjalnie na zamówienie warszawskiej sceny narodowej. Scenografię do spektaklu przygotuje znany z oryginalnych i spektakularnych projektów Boris Kudlička.