| ◄ |
Karol Szymanowski |
► |
Król Roger
|
Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego-Opery Narodowej oraz Tancerze i Chór Chłopięcy
STRESZCZENIE
Akt I
Podczas mszy w katedrze w Palermo przed oblicze Króla Rogera i jego świty przyprowadzają Pasterza. Choć arcybiskup żąda, by został on skazany na śmierć za herezję, żona króla Roksana przekonuje męża, by darował mu życie. Roger rozkazuje, by młody człowiek przyszedł do pałacu tego wieczoru, wtedy on go wysłucha i wyda wyrok.
Akt II
Roger i jego arabski doradca Edrisi nerwowo oczekują przybycia Pasterza. Roksana śpiewa uwodzicielską pieśń, sprowokowaną oczekiwaniem na gościa. Wzmaga to niepokój Rogera. Pasterz zostaje wprowadzony i ogłasza swoją wiarę. Niebawem cały dwór znajduje się pod jego urokiem i dołącza do ekstatycznego tańca. Roger usiłuje nakazać aresztowanie mężczyzny, ale ten bez trudu się uwalnia. Pasterz opuszcza pałac na czele procesji wszystkich dworzan króla i Roksany. Na miejscu pozostają jedynie Król Roger i Edrisi. Roger postanawia pójść za Pasterzem, nie jako król, lecz jako pielgrzym.
Akt III
W starożytnym greckim amfiteatrze Król Roger i Edrisi odnajdują Roksanę, która mówi mężowi, że Pasterz może uwolnić go od jego obaw i zazdrości. Zostaje rozpalone ognisko i wyznawcy Pasterza rozpoczynają kolejny taniec, a sam Pasterz przeistacza się w boga Dionizosa. Gdy taniec dobiega końca, wszyscy się rozchodzą z wyjątkiem Króla Rogera, którego to doświadczenie całkowicie zmieniło. Zamiast pójść za Dionizosem, odśpiewuje radosny hymn do wschodzącego słońca.
Libretto przenosi nas w czasy wczesnego średniowiecza (XII w.) w Królestwie Sycylii, która jest wówczas mozaiką rozmaitych kultur, religii i obyczajów, „splotem świata greckiego, rzymskiego i arabskiego”. Tematyka opery dotyka zderzenia pogaństwa z religią chrześcijańską, bizantyjskiego przepychu z chrześcijańską ascezą, mówi o spotkaniu człowieka z Bogiem, poszukiwaniu własnej drogi, o tolerancji. Dzieło to, religijno-filozoficzne, skupione na emocjach, w którym istotniejsze niż akcja sceniczna są wewnętrzne dramaty bohaterów, nad realizmem góruje symbolizm i poetycka wieloznaczność a nastrojowość nad dramaturgią. Najlepszą rekomendacją niech będą trzy nazwiska Karola Szymanowskiego oraz Jarosława Iwaszkiewicza jako twórców opery i Davida Pountneya, reżysera obecnej, słynnej już inscenizacji, zrealizowanej na Bregenzer Festspiele w 2009 roku. Premiera w Operze Narodowej przygotowywana jest w związku z przejęciem przez Polskę Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
